Vooruitblik Prinsjesdag 2024: geen antwoord op vergrijzing

Vanmorgen heeft ABN Amro twee artikelen gepubliceerd die een vooruitblik zijn op Prinsjesdag 2024.

Prinsjesdag 2024 – Bouwstenen om de gevolgen van vergrijzing op te vangen, ontbreken nog
Een belangrijk verschil met voorgaande jaren is dat Prinsjesdag dit keer niet wordt geregeerd door crisissituaties, zoals tijdens corona en de energiecrisis. Hierdoor is er minder noodzaak om te focussen op het hier en nu, maar kan de aandacht weer uitgaan naar de lange termijn, naar beleid dat Nederland toekomstbestendig maakt. Eén belangrijke uitdaging voor de lange termijn is de vergrijzing. Die leidt waarschijnlijk tot een lagere economische groei, want de aanwas van nieuwe werknemers stokt en de binnenlandse bestedingen verschuiven richting de arbeidsintensieve zorg. Daarnaast leidt vergrijzing tot een groter beslag van de zorg op de overheidsuitgaven. Om middelen over te houden voor andere maatschappelijke doeleinden, is het nodig de zorg zo effectief mogelijk te organiseren. Hoe bereidt het kabinet Nederland voor op een vergrijzende samenleving? Welke maatregelen zijn er bekend vanuit het Hoofdlijnenakkoord en de daarna naar de pers gelekte berichten? Legt het kabinet de bouwstenen die nodig zijn om de verwachte neerwaartse druk op de bbp-groei en de toenemende vraag naar zorg op te vangen? Op basis van wat er nu bekend is, luidt het korte antwoord ‘nee’.

Prinsjesdag 2024 – Eerst het zoet, dan het zuur
Veel van de plannen en de gevolgen daarvan voor de overheidsfinanciën zijn al bekend dankzij de publicatie van het Hoofdlijnenakkoord, de analyse daarvan door het CPB en de naar de pers gelekte berichten. Het risico van tegenvallers is groot, terwijl er weinig ruimte is om tegenvallers op te vangen. Ad hoc aanpassingen zijn daarom waarschijnlijk. Dit geldt helemaal als het kabinet vasthoudt aan de door zichzelf opgelegde, strakkere begrotingsnorm. Het kabinet slaagt er met de nu bekende voorstellen niet in om de overheidsfinanciën op lange termijn houdbaar te krijgen.