Edin Mujagić: ‘Monetaire Zonsverduistering aanstaande’

“In april zullen we een beetje extra informatie hebben, maar in juni zullen we heel veel extra informatie hebben.” Die zin hoorden we afgelopen tijd enkele keren van Christine Lagarde, president van de Europese Centrale Bank (ECB). Het was een zin die ze benadrukte tijden de jaarlijkse ECB & Its Watchers conferentie in Frankfurt, enkele maanden geleden.

Ze zei: “de rente gaan wij niet in april verlagen, maar in juni is die stap zeer waarschijnlijk.” Die extra informatie sloeg vooral op twee dingen: de stijging van de lonen dan wel loonkosten en de ontwikkeling van de winstmarges. Beide zijn bepalend voor inflatie de komende tijd. Als de lonen c.q. loonkosten minder snel stijgen en/of winstmarges afnemen, dan ligt de weg open voor inflatie om ook verder omlaag te duiken.

Na de laatste bestuursvergadering  – waarin de bank de rente inderdaad ongemoeid liet – hoorden we Lagarde zeggen dat de stijging van de lonen en winstmarges minder hard toegenomen is dan de ECB had verwacht. Ofwel: de deur voor renteverlagingen, staat wijder open. Hoewel ze toevoegde dat beiden nog steeds aan de hoge kant zijn, was de boodschap niet te missen: alle seinen staan op groen om de rente in juni te kortwieken.

Zeker omdat de inflatie in het euroland verder is gedaald afgelopen maand, bleek uit de cijfers van Eurostat, het Europese bureau voor de statistiek. De binnenlandse inflatie, de stijging van de prijzen in de dienstensector, bleef dan wel hardnekkig hoog, zo’n procent of 4, maar dat blijkt geen obstakel voor de ECB te zijn om binnenkort met de schaar in de leentarieven te gaan snoeien.

Dat de ECB erop gebrand is de rente te verlagen, bleek uit het antwoord dat Lagarde gaf op de vraag of de ECB de rente ook zal kunnen verlagen als de diensteninflatie te hoog blijft. Wat volgde was een vrij lang antwoord, een woordenbrij waarin Lagarde zei dat de bank zal kijken naar veel zaken, waaronder het momentum van allerlei inflatie-relevante variabelen. Als er iets vaag is, dan is het dat wel, momentum, daar kun je alle kanten mee op. En dat is precies wat de ECB wil, alles uit de weg ruimen om dat te doen wat de bank overduidelijk graag wil, namelijk de rentes verlagen in de komende maanden.

Hoe wollig en warrig haar antwoord op die vraag was, zo duidelijk was er even later toen ze zei dat de bank “niet gaat wachten totdat alle inflatiecijfers op 2% liggen.” Sommige prijzen zullen hoger zijn, aldus de Française. Vrij vertaald: als diensteninflatie te hoog blijft, zullen we onze bezorgdheid daarover blijven uitspreken maar dat zal ons er niet van weerhouden de rentes te verlagen.

Om haar voorganger Mario Draghi te parafraseren: de ECB gaat de rente verlagen, whatever it takes. Dat de inflatie in de VS weer klimt, zegt niets over de ontwikkeling van de prijzen in de eurozone, aldus Lagarde. Ze zei, terecht, dat de drijfveren van inflatie aan de andere kant van de oceaan anders zijn dan in Europa. In de VS groeit de economie hard, in de eurozone zijn er voorzichtige tekenen van leven te zien. In de VS heeft de overheid aanmerkelijk meer steun verleend na de pandemie en is het begrotingstekort veel hoger dan in het euroland.

Dat alles maakt de kans groot dat de inflatie in de VS voorlopig aanzienlijk hardnekkiger en hoger zal blijven dan de geldontwaarding hier. De inflatieontwikkelingen in de VS hebben de kans op een renteverlaging door de Fed in juni verder verlaagd.

Onlangs zagen de mensen in Mexico en de VS een totale zonsverduistering, een niet vaak voorkomend fenomeen. Wat nog minder vaak voorkomt, is een soort monetaire verduistering, waarvan sprake is als de ECB eerder iets doet met de rente dan de Fed. Ik blijf erbij dat zo’n monetaire verduistering dit jaar zeer waarschijnlijk is.